مدل سازی مطلوبیت زیستگاه گونه های حیات وحش در مناطق خشک (مطالعه موردی: کل و بز (capra aegagrus) در منطقه ی حفاظت شده ی کوه بافق)

نویسندگان

جلیل سرهنگ زاده

احمد رضا یاوری

محمود رضا همامی

حمید رضا جعفری

بهمن شمس اسفند آباد

چکیده

کل و بز  (capra aegagrus)به عنوان شاخص­ترین پستاندار مناطق کوهستانی ایران در بسیاری از زیستگاه­های ایران پراکنش دارد.با این وجود، مطالعه­ی چندانی درزمینه روابط متقابل این گونه و زیستگاه آن صورت نگرفته است. از طرفی در منطقه حفاظت شده کوه بافق این گونه یکی از منابع غذائی اصلی برای گونه به شدت در خطر انقراض یوزپلنگ ایرانی و پلنگ (در خطر انقراض) به شمار می­آید. مدل­های مناسب بودن زیستگاه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل­های آماری چند متغیره، ارتباط بین حضور گونه و متغیرهای محیط زیستی را بررسی می­کنند. این مدل­ها امروزه به عنوان ابزاری در اختیار زیست­شناسی حفاظت قرار گرفته و نتایج آن کاربرد زیادی در برنامه­ریزی­های گوناگون مدیریتی به منظور حفاظت و احیای جمعیت­های گونه­های حیات­وحش دارد. به همین خاطر در این پژوهش با استفاده از رویکرد تحلیل فاکتور آشیان اکولوژیکی و جمع­آوری داده­های میدانی ومقایسه ویژگی­های اکولوژیکی نقاط حضورگونه(ثبت 258 نقطه حضور به روش نمونه برداری تصادفی با طبقه بندی متناسب درهفت مسیر نمونه­برداری در قسمت های مختلف منطقه) با ویژگی­های اکولوژیکی منطقه، مدل مناسب بودن زیستگاه کل و بز در منطقه حفاظت شده کوه بافق با مساحت 88528 هکتار تهیه شد. نتایج نشان می­دهد که در فصل زمستان مؤلفه­های منابع آب، شیب، مناطق صخره­ای، پوشش گیاهی، جهت جغرافیایی و عوامل انسانی (جاده­ها) نقش بسیار مهمی در تعیین مناسب بودن زیستگاه کل و بز دارند. همچنین 27379 هکتار ( 93/30 درصد) از وسعت منطقه زیستگاه مطلوبی برای کل و بز با در نظر گرفتن مدل طراحی­شده است. در تحلیل فاکتور آشیان اکولوژیکی، مقدار محاسبه شده کنارگی (053/1) نشان دهنده آن است که کل و بز مجموعه شرایط محیط­زیستی بالاتر از شرایط میانگین منطقه را ترجیح می­دهد و میزان تخصص­گرایی (007/5) نشان دهنده آن است که این گونه به دامنه محدودی از شرایط محیط زیستی منطقه وابسته است و در استفاده از منابع زیستگاه تخصصی عمل می­کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدل سازی مطلوبیت زیستگاه گونه های حیات وحش در مناطق خشک (مطالعه موردی: کل و بز (Capra aegagrus) در منطقه¬ی حفاظت شده ی کوه بافق)

کل و بز  (Capra aegagrus)به عنوان شاخص­ترین پستاندار مناطق کوهستانی ایران در بسیاری از زیستگاه­های ایران پراکنش دارد.با این وجود، مطالعه­ی چندانی درزمینه روابط متقابل این گونه و زیستگاه آن صورت نگرفته است. از طرفی در منطقه حفاظت شده کوه بافق این گونه یکی از منابع غذائی اصلی برای گونه به شدت در خطر انقراض یوزپلنگ ایرانی و پلنگ (در خطر انقراض) به شمار می­آید. مدل­های مناسب بودن زیستگاه با استفاده...

متن کامل

مدل سازی مطلوبیت زیستگاه گونه های حیات وحش در مناطق خشک (مطالعه موردی: کل و بز (capra aegagrus) در منطقه¬ی حفاظت شده ی کوه بافق)

کل و بز  (capra aegagrus)به عنوان شاخص­ترین پستاندار مناطق کوهستانی ایران در بسیاری از زیستگاه­های ایران پراکنش دارد.با این وجود، مطالعه­ی چندانی درزمینه روابط متقابل این گونه و زیستگاه آن صورت نگرفته است. از طرفی در منطقه حفاظت شده کوه بافق این گونه یکی از منابع غذائی اصلی برای گونه به شدت در خطر انقراض یوزپلنگ ایرانی و پلنگ (در خطر انقراض) به شمار می­آید. مدل­های مناسب بودن زیستگاه با استفاده...

متن کامل

ارزیابی مطلوبیت زیستگاه بز و پازن(Capra aegagrus aegagrus) در منطقه حفاظت شده لشگردر همدان

  مدیریت و حفاظت موثر جمعیت‌‌های حیات‌وحش به درک و پیش‌‌بینی انسان از ارتباطات زیستگاه حیات‌وحش وابسته است. تعیین پراکنش گونه برای حفظ و مدیریت جمعیت‌‌ها، به ویژه برای گونه‌های در حال تهدید یک امر ضروری است. یکی از روش‌‌های تعیین پراکنش گونه‌‌ها ارزیابی زیستگاه است که با استفاده از مدل‌‌هایی می‌‌توان محدوده پراکنش گونه را پیش‌‌بینی نمود که ابزار مناسبی برای اهداف حفاظتی و مدیریتی است. گونه بز ...

متن کامل

مدل سازی مطلوبیت زیستگاه کل و بز (Capra aegagrus) در منطقه حفاظت‌شده دنا با استفاده از الگوریتم آنتروپی بیشینه (MAXENT)

آگاهی از عوامل مؤثر بر مطلوبیت زیستگاه گونه‌ها و محدوده پراکنش زیستگاه‌های مطلوب اهمیت اساسی در برنامه‌ریزی به‌منظور مدیریت و حفاظت گونه‌های حیات‌وحش دارد. کل و بز به‌عنوان شاخص‌ترین پستاندار مناطق کوهستانی ایران است که در بسیاری از مناطق کوهستانی ایران پراکنش دارد. منطقه حفاظت‌شده دنا با وسعتی معادل 93820 هکتار در 36 کیلومتری شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد کل و بز گ...

متن کامل

مدل سازی مطلوبیت زیستگاه کل و بز (Capra aegagrus) در پارک ملی قمیشلو با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی

مدل­های پراکنش گونه­ای رابطه بین توزیع گونه­ها و عوامل محیطی را ارزیابی می­کنند و درک بهتری از مدیریت و سیاست­های آینده ارائه می­دهند. یکی از این ابزارهای مدل سازی، شبکه عصبی مصنوعی می­باشد  که امروزه به  ابزار مهمی برای تصمیم­ گیری تبدیل شده­ است. بر اساس اعلام اتحادیه جهانی حفاظت از حیات وحش و منابع ­طبیعی از میان گونه­های مهره­ داران در ایران، کل و بز جزء طبقه­ گونه­های آسیب ­پذیر می...

متن کامل

ارزیابی مطلوبیت زیستگاه کل و بز Capra aegagrus در استان گلستان

تعیین وضعیت توزیع گونه­ها از اهمیت به­ سزایی در برنامه­های مدیریتحیات­وحش برخوردار است. ارزیابی زیستگاه و مدل­هایپیش­بینی کننده توزیع گونه­ها ابزاری من...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
خشکبوم

جلد ۱، شماره ۳، صفحات ۳۸-۵۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023